Tonga. Historia

Tonga. Historia.

Na wyspy zasiedlonych ok. 3 tys. lat temu przez ludność polinezyjską, ok. X w. powstało tu państwo tzw. świętych władców. Jego wpływy obejmowały znaczną część Oceanu Spokojnego. W 1616 dotarli w te rejony Holendrzy — W.C. Schouten i J. Le Maire, a 1643 A. Tasman. W 1773 i 1777 na Tonga zawijała ekspedycja J. Cooka, który nazwał je Wyspami Przyjacielskimi. Wkrótce pojawili się pierwsi osadnicy europejscy, a od 1797 powstawały brytyjskie misje chrześcijańskie. W 1799–1852 na Tonga toczyły się walki między lokalnymi królestwami. Dzięki poparciu brytyjskiemu, król Taufa’ahau (1831 przyjął chrzest, 1845 koronował się na króla jako George Tupou I) doprowadził do zjednoczenia Tonga, utworzył parlament (1862) i nadał konstytucję (1875). Zawarł układy z Niemcami (1876), Wielką Brytanią (1879) i USA (1888). W 1900 Tonga uznało protektorat brytyjski (traktat przyjaźni, zmodyfikowany 1905). W 1939 królestwo wypowiedziało wojnę Niemcom (jego oddziały walczyły na Wyspach Salomona). Na wyspach stacjonowały wojska amerykańskie i nowozelandzkie. 4 VI 1970 Tonga otrzymało niepodległość w ramach brytyjskiej Wspólnoty Narodów. Król (od 1965 Taufa’ahau Tupou IV) sprawuje rządy autorytarne, tłumi dążenia do demokratyzacji kraju. Od końca lat 80. XX w. działa opozycyjny ruch obywatelski Ruch na Rzecz Praw Człowieka i Demokracji, który ma kilku przedstawicieli w parlamencie. Od 1999 Tonga należy do ONZ.