Tęczyńscy

Tęczyńscy,

ród możnowładczy w Małopolsce, herbu Topór;

XIV–XVI w. jeden z najpotężniejszych rodów małopol.; twórcą znaczenia rodu był kasztelan krak. Nawój z Morawicy (?–1331); jego syn Andrzej (?–1368), wojewoda krak., wzniósł zamek w Tęczynie, wnuk Jan (?–1405), kasztelan i starosta krak., był najbliższym współpracownikiem Władysława II Jagiełły w Królestwie, prawnuk Jan (między 1408 a 1410–1470), wojewoda i kasztelan krak., najpotężniejszym (oprócz Z. Oleśnickiego) możnowładcą w kraju; jego potomkowie zajmowali urzędy m.in. kasztelanów i wojewodów krak., sandomierskich i lubelskich, wnuk Andrzej (ok. 1480–1536), wojewoda lubelski, sandomierski, krak., 1527 otrzymał od cesarza dla rodu dziedziczny tytuł hrabiego; ostatnim męskim przedstawicielem rodu był Jan (ok. 1581–1637), wojewoda krakowski.

Dolabella Tommaso, Portret Stanisława Tęczyńskiego, przed 1634 — Państwowe Zbiory Sztuki na Wawelu, Kraków