Protokoły mędrców Syjonu
 
Encyklopedia PWN
Protokoły mędrców Syjonu,
pamflet antysemicki opisujący w formie 24 wykładów, wygłoszonych rzekomo podczas I Światowego Kongresu Syjonistycznego 1897, plany osiągnięcia przez Żydów globalnej dominacji.
W rzeczywistości tekst został sfabrykowany zapewne przez rosyjską tajną policję, Ochranę, aby obwinić Żydów o spowodowanie ówczesnych problemów politycznych i społecznych Rosji. Pochodzenie większości tekstu składającego się na Protokoły wywodzi się z wydanej 1864 broszury francuskiego satyryka M. Joly’ego, będącej pamfletem wymierzonym przeciwko Napoleonowi III. Jej fragmenty wykorzystał H. Goedsche, antysemita i niemiecki szpieg pracujący na rzecz pruskiej tajnej policji, który włączył je do swojej powieści Biarritz (1868). Książka została przetłumaczona na język rosyjski. Ochrana uznała tekst za użyteczne narzędzie w swoich próbach zdyskredytowania liberalnych reformatorów i rewolucjonistów, którzy zyskiwali wówczas poparcie społeczne. Po rewolucji październikowej 1917 zwalczające się partie i organizacje polityczne wykorzystywały P.m.S., aby wzbudzać nienawiść i przemoc skierowaną przeciwko Żydom. Pomysł, że ruch bolszewicki był spiskiem Żydów zmierzających do światowej dominacji, wywołał na świecie zainteresowanie Protokołami. Ukazały się ich liczne wydania. Były one traktowane przez antysemitów jako ważne świadectwo spisku żydowskiego. Protokoły dały też początek współczesnej literaturze spiskowej.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia