Peiper Tadeusz, ur. 3 V 1891, Kraków, zm. 10 XI 1969, Warszawa,
poeta, prozaik i dramatopisarz, krytyk literacki i teatralny, teoretyk poezji.
Peiper Tadeusz
Encyklopedia PWN
fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
1914–20 w Hiszpanii; twórca programu Awangardy Krakowskiej, założyciel (1922) i redaktor „Zwrotnicy”; 1939–44 w ZSRR (1943 członek ZPP); po 1945 uprawiał głównie krytykę teatralną i filmową. W traktacie Nowe usta (1925) i szkicach Tędy (1930) sformułował oryginalny program nowej poezji, mającej towarzyszyć życiu współczesnego człowieka — budowniczego cywilizacji urbanistyczno-technicznej (hasło „miasto, masa, maszyna”); tradycyjnym konwencjom romantycznym i opisowo-sentymentalnym przeciwstawił koncepcję liryki jako samoistnej konstrukcji intelektualnej, z tzw. ekwiwalentami uczuć w miejsce bezpośredniej, żywiołowej ekspresji; dla twórczości poetyckiej Peipera jest charakterystyczne połączenie rygoru składniowo-kompozycyjnego z barokową wybujałością obrazowania; zbiory wierszy A (1924), Żywe linie (1924), Raz (1929), poemat polityczny Na przykład (1931); ponadto eksperymentalne utwory dramatyczne Szósta! szósta! (1925, wystawienie 1974) i Skoro go nie ma (1933, wystawienie 1973), powieści autobiograficzne Ma lat 22 (1936) i historyczne Krzysztof Kolumb odkrywca (1949); Pisma (5 tomów nie numerowanych 1972–91), Pisma wybrane (1979).
