Papua

Papua, hist. Irian Jaya, Irian Zachodni,

region w Indonezji, obejmujący zachodnią część Nowej Gwinei;

pow. ok. 420 tys. km² (z przybrzeżnymi wyspami, m.in. Dolak, Biak, Yapen, Misool, Waigeo); ok. 5,5 mln mieszkańców (2020), gł. Papuasi i Melanezyjczycy, także imigranci i przesiedleńcy z Jawy, Celebesu i Moluków; główne ośrodki: Jayapura, Sorong; lasy tropik. z małymi ośr. upraw (m.in. palma kokosowa, kauczukowiec, drzewa kakaowe i muszkatołowe, kawa); gospodarka żarowa (rośliny bulwiaste, ryż, trzcina cukrowa); chów trzody chlewnej i drobiu; połów ryb, muszli, żółwi; wydobycie ropy naftowej (na płw. Ptasia Głowa), rud miedzi (złoże Tembagapura), złota, srebra; transport lotn.; eksport ropy naftowej, kopry, kopalu, skór krokodylich, gałki i kwiatu muszkatołowego, drewna.

Historia.

Od 1949 region był przedmiotem sporu indonez.-hol., od 1963 pod administracją indonez., od 1969 autonomiczna prow. Indonezji (do 2000 pod nazwą Irian Jaya — Irian Zachodni); w wyniku podziałów 2003 i 2022 region składa się z sześciu autonomicznych prowincji: Papua, Papua Południowa, Papua Środkowa, Papua Górska, Papua Zachodnia, Papua Południowo-Zachodnia.