Naksos, Naksos Sycylijskie, gr. Náxos, ob. Giardini,
staroż. m. we Włoszech, na wschodnim wybrzeżu Sycylii, na południe od Taorminy, nad M. Jońskim;
Naksos
Encyklopedia PWN
zał. 734 p.n.e. przez osadników z Chalkis, pierwsza kolonia gr. na Sycylii; mieszkańcy N. z kolei zał. Leontinoj i Katane (ob. Katania); ok. 490 zdobyte przez Hipokratesa, tyrana Syrakuz, a ludność wygnana; miasto ponownie zał. 461, zawarło sojusze z Leontinoj i Atenami przeciw Syrakuzom; 403 zdobyte i zniszczone przez Dionizjusza I, praktycznie przestało istnieć. Wykopaliska odsłoniły poligonalne mury miejskie, w których obrębie, oprócz zabudowy mieszkalnej z dużą ilością ceramiki importowanej i lokalnej, odkryto fundamenty świątyni z wieloma fragmentami terakotowej, polichromowanej dekoracji arch. z okresu archaicznego, a także jońskie koroplasty (koroplastyka) — różnego rodzaju posążki i maski. Obecnie kąpielisko morskie. W pobliżu plantacje drzew cytrusowych.
