Messali al-Hadżdż

Messali al-Hadżdż, ur. 1898, Tlemcen (Tilimsan, obecnie w Algierii), zm. 3 VI 1974, Paryż,

algierski przywódca rel. i polityczny;

ściśle związany z tradycją muzułmańską, w młodości — z sufizmem, następnie 1925–29 — z ruchem komunist.; od 1926 przywódca niepodległościowej organizacji Gwiazda Północnoafryk., 1937 przekształconej w Partię Ludu Algierskiego, 1946 — w Ruch na rzecz Triumfu Wolności Demokr. (obie lewicujące, populistyczne), które zyskały wielką popularność wśród Algierczyków; 1952 wygnany z kraju, schronił się w Szwajcarii, gdzie wywarł na niego wpływ libański działacz Sz. Arslan (od tego czasu poglądy M. zaczęły kierować się ku panarabizmowi); 1962 powrócił do Algierii, następnie osiadł na stałe we Francji; jego idee rozpowszechniły się gł. wśród algierskiej emigracji; podjęta 1989 próba zalegalizowania organizacji messalistów w Algierii nie powiodła się.

Bibliografia

A. Kasznik-Christian Messali Hadż — algierski „zaim” czyli o islamskim populizmie „Przegląd Orientalistyczny” 1994 nr 1–4.