Krubera, Jaskinia

Krubera, Jaskinia, Jaskinia Wronia,

jaskinia krasowa w Wielkim Kaukazie, w masywie Arabika (G. Gagryjskie), w Abchazji (Gruzja), 15 km na północny wschód od Gagry;

najgłębsza jaskinia świata; głęb. 2190 m (2007) — pierwsza jaskinia, w której została przekroczona głęb. 2 km; otwór na wys. 2240 m; utworzona w wapieniach górnojurajskich; jaskinia o silnym rozwinięciu pionowym; ciąg kilkudziesięciu studni (najgłębsze 152 m i 115 m) i progów rozdzielonych krótkimi meandrami zakończony wielką komorą z zawaliskiem (Komora Sowieckich Speleologów); w dolnych partiach jaskini (poniżej głęb. 1200 m) nacieki, m.in. stalaktyty, stalagmity; gł. ciągiem jaskini płynie niewielki ciek wodny tworzący w studniach wodospady; odwadniana przez wywierzyska położone na brzegu i w dnie M. Czarnego; należy do systemu krasowego o drugiej co do wielkości w świecie stwierdzonej (poprzez barwienie wody) deniwelacji (ponad 2,3 km); istnieją znaczne możliwości jej pogłębienia, m.in. poprzez połączenie z położoną 150 m powyżej otworu J.K. Jaskinią Berczilską (głęb. 500 m). Odkryta i poznana do głęb. ok. 100 m przez grotołazów gruzińskich na pocz. lat 60. XX w., obecną głębokość uzyskali grotołazi ukr. 19 X 2004.