Konin

rys. Z. Kwiatkiewicz/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Konin,

miasto w województwie wielkopolskim, na skraju Doliny Konińskiej, Pojezierza Kujawskiego, Wysoczyzny Tureckiej i Równiny Rychwalskiej, nad Wartą oraz jez.: Pątnowskim i Gosławskim; pow. grodzki, siedziba pow. konińskiego.

Ludność miasta: ogółem — 73,7 tys. mieszkańców (2019)

Gęstość zaludnienia: 899,3 os/km² (2019)

Powierzchnia: 82 km²

Współrzędne geograficzne: długość geograficzna: 18°16′E, szerokość geograficzna: 52°13′N

Prawa miejskie: nadanie praw — przed 1293

Oficjalne strony WWW: www.konin.pl

ślady osadnictwa od okresu mezolitu; wczesnośredniow. ośr. grodowo-miejski na wysepce na Warcie, na szlaku Kalisz–Kruszwica; prawa miejskie przed 1293; w XVI w. przejściowo gród kasztelański; do XVII w. ośr. adm., rzemieślniczy (sukiennictwo) i handl.; w XVI–XVIII w. ośr. starostwa niegrodowego; 1556 spalony przez Szwedów; od 1793 w zaborze pruskim, od 1807 w Księstwie Warsz., od 1815 w Królestwie Pol.; w 1. poł. XIX w. rozwój warsztatów tkackich, następnie zakładów włók.; w 2. poł. XIX w. powstał przemysł metal. (fabryka maszyn parowych i narzędzi roln., odlewnia metali) oraz rozwinięty przemysł zbożowy (wiatraki, spichrze) i spoż.; od 1921 połączenie kol.; w czasie okupacji niem. 1939–40 getto (wieźniowie wywiezieni do innych gett); jesienią 1941 w lesie w pobliżu Gosławic Niemcy zamordowali 1,5 tys. osób. W XIV w.–1975 i od 1999 siedziba powiatu. Gł. ośr. mieszkaniowy i usługowy Konińskiego Zagłębia Węgla Brunatnego; przemysł: paliwowo-energ. (Kopalnia Węgla Brun. „Konin” — odkrywka Pątnów, elektrownie cieplne — Konin o mocy 583 MW i Pątnów o mocy 1200 MW); rozwinięty przemysł metalurgiczny (huta aluminium z walcownią blach i taśm cienkich), maszyn. (urządzenia dla górnictwa odkrywkowego), elektrotechniczny, materiałów budowlanych, odzieżowy, spoż.; stacja doświadczalna Inst. Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, ośr. badawczo-rozwojowy przemysłu spirytusowego; ośr. szkolnictwa zaw.; amfiteatr; węzeł drogowy; działa Tow. Miłośników K.; odbywają się ogólnopol. imprezy kult., m.in. Dziecięcy Festiwal Piosenki i Tańca, Spotkania Śpiewających Żeglarzy „Złota Szekla”; nad Jez. Pątnowskim ośr. wypoczynku świątecznego; miasto składa się z 2 części — starej i nowej, leżących po obu stronach Warty, połączonych mostem; tzw. Nowy Konin leży na pr. brzegu rzeki, tu zlokalizowano osiedla mieszkaniowe, banki, domy kultury, halę sport. z krytą pływalnią, stadion, szpital, szkoły; Muzeum Zagłębia Koniń. — kopalnia Marantów; got. kościół parafialny (2. poł. XIV, XV w.) z późnorenes. kaplicą z 1607, barok. zespół klasztorny Reformatów (1727–33); klasycyst. ratusz (pocz. XIX w.); słup granitowy ustawiony przez Piotra Dunina w połowie drogi z Kalisza do Kruszwicy (łac. napis z datą 1151); domy z XVIII i XIX w.