Kısakürek Necip Fazıl

Kısakürek Necip Fazıl, ur. 26 V 1905, Stambuł, zm. 25 V 1983, tamże,

turecki poeta, dramatopisarz i prozaik, działacz polityczny;

1922–25 studiował filozofię na uniwersytecie w Stambule; od pocz. lat 30. pozostawał pod silnym wpływem ideologii muzułmańskiej, ukształtowanej gł. przez sufizm bractwa nakszbandijja, co odzwierciedliło się w jego twórczości, łączącej tradycje tureckiej mistycznej poezji lud. i poezji fr. XIX i XX w.; analizował w niej problemy zderzenia się dwóch kultur; krytykował słabość ideol. ataturkizmu (kemalizmu), promował odrodzone idee islamu (gł. w redagowanym przez siebie 1943–45 czasopiśmie „Büyük Doǧu”); stał się ideologiem konserwatywnej młodzieży tureckiej; w pierwszym okresie twórczości pisał wiersze symbol. analizujące „ja” autora, później nawiązał do tradycyjnej formy destan; po 1932 poświęcił się propagandzie rel. i polityce. Zbiory poet., m.in. Örümcek Ağı [‘pajęczyna’] (1925), Kaldırımlar [‘bruk’] (1928), Ben ve Ötesi [‘ja i poza mną’] (1932), Sonsuzluk Kervanı [‘karawana bezkresu’] (1955), Çile [‘udręka’] (1962); dramaty: Tohum [‘ziarno’] (1935), Sabırtaşı [‘kamień zwierzeń’] (1940), Ahşap Konak [‘drewniany dwór’] (1964); ponadto krytyka lit., dzieła o treści rel., notatki więzienne, także autobiografia O ve Ben [‘on i ja’] (1974, wyd. 3 1978).