Ariasa plan

Ariasa plan,

plan pokojowego rozwiązania konfliktu w Ameryce Środkowej, oprac. przez prezydenta Kostaryki, O. Ariasa Sáncheza;

zgłoszony przez niego 15 II 1987 podczas spotkania prezydentów Gwatemali, Hondurasu, Kostaryki i Salwadoru w San José (Kostaryka), podpisany 7 VIII 1987 przez prezydentów tych państw oraz Nikaragui; zwany także Esquipulas II, dla podkreślenia ciągłości procesu pokojowego w regionie, zainicjowanego spotkaniem szefów państw Ameryki Środkowej I 1986 w Esquipulas (Gwatemala). P. A. zakładał: pojednanie narodowe (w ramach tego: przerwanie ognia między partyzantami a oddziałami rządowymi, dialog między rządem a opozycją, amnestię dla więźniów politycznych, wolne wybory nadzorowane przez obserwatorów międzynarodowych, przywrócenie swobód obywatelskich: wolności prasy, pluralizmu politycznego), przywrócenie bezpieczeństwa w subregionie (położenie kresu zewnętrznej pomocy dla sił powstańczych i wykorzystywaniu terytoriów państw-sygnatariuszy do agresji przeciwko sąsiadom, redukcję zbrojeń); przewidywał równoległe działania we wszystkich państwach Ameryki Środkowej; główne postanowienia, traktowane jako nierozdzielna całość, miały wejść w życie w ciągu 90 dni od daty podpisania planu, jednocześnie we wszystkich państwach, jednak jego implementacja nie przebiegała równomiernie. Funkcje nadzorujące i weryfikujące realizację p.A. pełniła Grupa z Contadory, która XI 1987 opracowała wspomagający go plan ekonomiczny; realizację p.A. wsparła też ONZ, która 7 XI 1989 uchwaliła utworzenie Środkowoamerykańskich Sił Pokojowych ONZ, 1989 wysłała misję obserwacyjną (ONUCA) do Ameryki Środkowej, a 1991 misję obserwacyjną (ONUSAL) do Salwadoru. Efektem tych działań było zakończenie wojny domowej w Nikaragui, podpisanie porozumienia pokojowego między rządem a partyzantami w Salwadorze (I 1992) i porozumienia między rządem i opozycją w Gwatemali (26 XII 1996), co formalnie zakończyło środkowoamerykański proces pokojowy.