Adler Alfred
 
Encyklopedia PWN
Adler Alfred Wymowa, ur. 7 II 1870, Wiedeń, zm. 28 V 1937, Aberdeen (Szkocja),
austr. psychiatra i psycholog, twórca kierunku zw. psychologią indywidualną.
1902–11 uczeń S. Freuda i jego współpracownik; 1920–25 kier. kliniki psychiatrycznej w Wiedniu; 1926–37 lekarz praktyk i wykładowca na uniwersytecie w USA i Wielkiej Brytanii. Jeden z pierwszych z kręgu współpracowników Freuda, którzy odrzucili jego koncepcję libido; uważał, że gł. motorem działania ludzi jest „dążenie do mocy” jako forma kompensacji kompleksu niższości (poczucia niższej wartości), który powstaje we wczesnym dzieciństwie na podłożu słabości dziecka w stosunku do dorosłych i do otoczenia fiz., z przyczyn realnych lub urojonych. Sposoby kompensacji kompleksu niższości wpływają na kształtowanie się cech charakteru człowieka, a niemożność kompensacji daje początek nerwicom. Świadomość braków i potrzeba kompensacji są źródłem indywidualnego „planu życiowego” wyznaczającego kierunek działalności, zamierzenia i ideały jednostki oraz kształtującego jej osobowość. Plan życiowy zaczyna się kształtować w ogólnych zarysach już w wieku przedszkolnym pod wpływem wychowania rodzinnego, pozycji dziecka w rodzinie, a następnie w grupie społ., do której jednostka należy. Zadaniem wychowania jest rozwijanie w dziecku uczuć społ. oraz uświadamianie jednostce, że właściwym środkiem kompensacji kompleksu niższości jest poczucie wspólnoty i własnej wartości społecznej. Teoria Adlera wywarła wpływ na psychoterapię i pedagogikę (dziecięce poradnie adlerowskie). Główne prace: Studien über die Minderwertigkeit von Organen (1907), Über den nervösen Charakter (1912), Praxis und Theorie der Individual Psychologie (1918), Znajomość człowieka (1927, wyd. pol. 1934, 1948), Psychologia indywidualna w wychowaniu (1920, wyd. pol. 1934, 1946), Sens życia (1932, wyd. pol. 1938, 1986).
Bibliografia
E. MARKINÓWNA Psychologia indywidualna Adlera i jej znaczenie pedagogiczne, Warszawa 1947;
H.L. ANSBACHER, R.R. ANSBACHER The Individual Psychology of Alfred Adler, New York 1965.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia