Polski Związek Zachodni (PZZ), Związek Obrony Kresów Zachodnich,
pol. organizacja społ., zał. 1921–22, m.in. przez byłych czł. Kom. Obrony Górnego Śląska;
Polski Związek Zachodni
Encyklopedia PWN
dążył do repolonizacji ludności na terenach państwa pol. wzdłuż granicy pol.-niem., przeciwstawiał się niem. dążeniom do rewizji granicy oraz propagandzie antypol., współpracował z organizacjami polonijnymi w Niemczech i in. państwach; początkowo działał na Śląsku, Pomorzu i w Wielkopolsce, od 1934 na obszarze całego kraju, liczył 45 tys. czł. (1937); współinicjator utworzenia 1934 Świat. Związku Polaków z Zagranicy; IX 1939 zaprzestał działalności; 1942 odbud. w konspiracji, organizował opiekę nad Polakami — pracownikami przymusowymi w Niemczech, prowadził wywiad i sabotaż, postulował ustalenie granicy pol.-niem. na Odrze; XI 1944 rozpoczął działalność na terenach wyzwolonych kraju; popierał: zachodnią granicę Polski na Odrze i Nysie Łużyckiej, niepodległościowe dążenia Serbołużyczan, przyłączenie Zaolzia do Polski; organizował akcję przesiedleńczą i osadniczą na Ziemiach Zachodnich i Północnych, współdziałał przy weryfikacji autochtonicznej ludności pol.; 1947 liczył ponad 100 tys. czł.; IV 1950 PZZ został włączony do Ligi Mor.; 1989 wznowił działalność. Działacze m.in.: ksiądz J. Czechowski, S. Hulanicki, M. Korzeniewski, S. Kudlicki, L. Mycielski, B. Srocki, K. Stamirowski, S. Szwedowski, J. Trzciński, T. Tyc, M. Wojnowski, W. Zenkteler.
