Pontyfikał Erazma Ciołka
 
Pontyfikał Erazma Ciołka, intronizacja króla polskiego, Te Deum laudamus
data powstania — 1510–1515
technika — miniatura całostronicowa
wymiary — 30,5 × 21,4 cm
miejsce przechowywania — Muzeum Narodowe w Krakowie, Biblioteka Czartoryskich
Rękopis został sporządzony w Krakowie dla Erazma Ciołka, biskupa płockiego, sekretarza króla Aleksandra Jagiellończyka, bibliofila i dyplomaty. Miniatura ilustruje tekst Ordo coronandi regis Poloniae. Ogromne wnętrze gotyckiej świątyni wypełnia tłum barwnie odzianych postaci. Ośrodek akcji znajduje się przed ołtarzem w głębi, gdzie pod barwnym baldachimem zasiada na kamiennym tronie król otoczony biskupami i prałatami. W stallach oraz przed stallami stoją w szeregu dostojnicy państwowi. Pośrodku kościoła dwaj kantorzy dyrygują chórem żaków, których śpiewowi towarzyszą trąby i organy; odpowiednik ziemskiego chóru stanowią trzej aniołowie wzlatujący pod sklepienie i trzymający banderolę z pierwszymi słowami hymnu Te Deum laudamus. Ramę przedstawienia tworzy kamienny portal; na rzeźbionych konsolach stoją dwie figury rycerzy w zbrojach, a każdy z nich trzyma drzewce chorągwi z godłem Polski — Orłem lub Litwy — Pogonią. Ideowe centrum przedstawienia stanowi figura króla ogniskująca całą uwagę widza. Monarcha został ukazany w momencie obejmowania władzy i uroczystego potwierdzenia jej przez Kościół. Akt objęcia władzy dokonuje się w ramach obrzędu liturgicznego, którego dopełnienie nadaje władzy króla sankcję sakralną, opiera jej autorytet na autorytecie Boga.
Tamara Łozińska
zgłoś uwagę
Ilustracje
Pontyfikał Erazma Ciołka, intronizacja króla polskiego (Te Deum laudamus), miniatura całostronicowa, Kraków, 1510–1515 — Muzeum Narodowe, Kraków, Biblioteka Czartoryskichfot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Adoracja Dzieciątka, miniatura w Mszale Erazma Ciołka, pocz. XVI w. fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Pontyfikał Erazma Ciołka, karta z miniaturą przedstawiającą budowę świątyni — Muzeum Czartoryskich, Kraków fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia