społeczności marginalne
 
Encyklopedia PWN
społeczności marginalne,
wieloznaczny termin stosowany w naukach społ. w odniesieniu do grup znajdujących się na marginesie (na peryferiach) większych zespołów kultur lub cywilizacji o charakterze uniwersalnym;
s.m. cechuje zjawisko wewn. rozdarcia i sprzeczności, ujawniające się w uznawaniu związków kulturowych z ośrodkami danej cywilizacji, przy jednoczesnym odmawianiu im posłuszeństwa politycznego. Typowa dla s.m. postawa kontestująca może niekiedy przybierać formę rebelii lub rozboju. Cecha marginalności ma charakter względny, sytuacyjny, zakłada bowiem istnienie punktu odniesienia — centrum kultury. W tym kontekście nawiązuje do politologicznej koncepcji podziału rzeczywistości kulturowej na „centrum” i „peryferie” i do geogr.-ekon. „teorii rozwoju spolaryzowanego” (refugialne społeczności). Stosowanie metafory przestrzennej w opisie zjawisk społ. może prowadzić do zamieszania semantycznego powodującego łączenie s.m. z różnie pojmowaną kategorią „marginalizacji kulturowej”, np. z opisywanym przez socjologię zjawiskiem niedopasowania społ. i kulturowego. W ujęciu teorii areałów kulturowych — s.m. to społeczności reprezentujące kulturę peryferyjną w stosunku do centrum lub leżącą na pograniczu 2 areałów kulturowych, w podejściu neoewolucjonistycznym s.m. są „zacofane”, „opóźnione w rozwoju”.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia