sądownictwo kościelne
 
Encyklopedia PWN
sądownictwo kościelne,
rozpatrywanie spraw dotyczących rzeczy duchowych i rzeczy związanych z duchownymi w zakresie uprawnień osób fiz. lub prawnych, stwierdzanie faktów prawnych lub przekroczenia ustaw kośc. zarówno przez duchownych, jak i świeckich;
początkowo spory między członkami gmin chrześc. rozstrzygali polubownie biskupi; ich wyroki nie były dla państwa wiążące; uprawnienia jurysdykcyjne Kościoła w sprawach kośc. potwierdził w IV w. ces. Konstantyn Wielki; sądownictwo kościelne osiągnęło największy rozkwit w wiekach średnich; do XVI w. miało rozległe kompetencje, od reformacji ograniczane. Funkcję sędziowską sprawuje biskup, zwykle przez pełnomocnika (oficjała); podlega mu sąd diecezjalny (archidiecezjalny, metropolitalny), którego funkcjonariuszami są sędziowie, notariusze i obrońcy węzła małżeńskiego; do kompetencji sądu należą m.in. sprawy o unieważnienie małżeństwa. Papież sprawuje funkcję sędziowską za pośrednictwem 3 sądów: Najwyższego Trybunału Sygnatury Apostolskiej (trybunał kasacyjny dla sądów diecezjalnych oraz sąd adm., zwłaszcza w sprawach odwołań od decyzji urzędów watykańskich i kośc. konfliktów kompetencyjnych), Roty Rzymskie (gł. apelacje w sprawach małżeńskich), Penitencjarii Apostolskiej (gł. sprawy związane z sakramentem pokuty). Zakres kompetencji sądownictwa kościelnego regulują przepisy prawa kanonicznego.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia