odpowiedzialność
Encyklopedia PWN
w obiegowym rozumieniu odpowiedzialność jest interpretowana w ścisłym związku z pojęciem obowiązku; w koncepcjach etycznych nastawionych na regulację współżycia społecznego oba terminy są ujmowane w kontekście norm zwyczajowo przyjętych lub prawnie ustalonych w danym społeczeństwie, które przyporządkowują określonym sytuacjom życiowym określone powinności i wzory postępowania; natomiast w koncepcjach indywidualistycznych — jako wyraz autonomii moralnej jednostki i wynikających z niej powinności; w tym sensie odpowiedzialność można zdefiniować jako kierowanie się w działaniu konsekwencjami własnych czynów, a tym samym przyjmowanie na siebie skutków własnego postępowania. Współcześnie odpowiedzialność stała się jedną z podstawowych kategorii etyki filozoficznej (R. Ingarden, E. Lévinas, K. Wojtyła); w tradycji protestanckiej dokonało się wręcz przejście od etyki obowiązku (I. Kant) do etyki odpowiedzialności. Pojęcie odpowiedzialności spopularyzował M. Weber znaną rozprawą Polityka jako zawód i powołanie (1919), przeciwstawiając tzw. etyce zasad właśnie etykę odpowiedzialności.
