kartuzi

kartuzi, Zakon Kartuzów, Ordo Cartusiensis (OC),

katolicki zakon kontemplacyjny (odłam benedyktynów), założony 1084 w Chartreuse koło Grenoble przez św. Brunona z Kolonii, zatwierdzony 1176 przez papieża Aleksandra III.

Bardzo surowa reguła, oparta na benedyktyńskiej, zakłada ascetyczne życie w klasztorach (kartuzjach) złożonych z odrębnych eremów; kartuzi słynęli jako znakomici historycy; w Polsce od XIV w. (Raj Marii na Pomorzu, obecnie Kartuzy), w XVII w. nowe klasztory w Gidlach i Berezie Kartuskiej na Polesiu; w XIX w. kasata wszystkich klasztorów polskich; zabytki architektury sakralnej: gotyckiej (Kartuzy) i barokowej (Gidle).