gravamen

gravamen

[łac., ‘uciążliwość’, ‘trudność’],

przewidziane w prawie karnym procesowym ograniczenie możliwości zaskarżenia orzeczenia polegające na tym, że skarżący musi być przekonany, że dane rozstrzygnięcie narusza jego prawa (interes prawny);

g. jest środkiem prawnym mającym na celu zapobieżenie nadużyciom sędziego sądu pierwszej instancji, od którego zależy przyjęcie apelacji; pol. Kodeks postępowania karnego stanowi, że odwołujący może skarżyć jedynie rozstrzygnięcia lub ustalenia naruszające jego prawa lub szkodzące jego interesom; oskarżony, jego obrońca oraz przedstawiciel ustawowy mogą wnieść środek odwoławczy tylko na korzyść oskarżonego; inne strony — oskarżyciel posiłkowy, prywatny lub powód cywilny mogą wnieść środek odwoławczy jedynie na niekorzyść oskarżonego; natomiast oskarżyciel posiłkowy lub prywatny nie może domagać się w apelacji obniżenia wymiaru kary; ograniczenie to nie dotyczy oskarżyciela publicznego, który działając w interesie społ., może wnosić środek odwoławczy zarówno na niekorzyść, jak i na korzyść oskarżonego.