akcja

akcja

[łac. actio ‘działanie’],

lit. przebieg zdarzeń w obrębie fabuły utworu epickiego lub dram., rozwijający się dynamicznie poprzez działania i przeciwdziałania postaci, w kierunku wyraziście zaznaczonego finału lub — rzadziej — z zakończeniem otwartym;

zdarzenia tworzące akcję mogą być powiązane przez następstwo w czasie i związek z bohaterem (np. romans łotrzykowski, powieść przygodowa) lub więzią przyczynowo-skutkową i związkami celowymi; źródłem akcji bywa zazwyczaj konflikt, zmianę jej kierunku wyznaczają intrygi i perypetie; akcja występuje najwyraźniej w utworach dram. (zwłaszcza w tzw. komedii intrygi), wśród utworów epickich — we wszystkich odmianach powieści sensacyjnej i kryminalnej (i w odpowiadających im gatunkach filmu, jak np. western czy thriller) oraz w klasycznie zbudowanych nowelach.