Samoa

Samoa, Wyspy Żeglarzy, Samoa Islands, Navigators Islands,

archipelag na Oceanie Spokojnym, w Oceanii (Polinezja);

pod względem polit. dzieli się (wzdłuż 171°W) na Niezależne Państwo Samoa (niepodległe od 1962, do 1997 pod nazwą Samoa Zachodnie) i Samoa Amerykańskie (terytorium zamor. USA); powierzchnia 3 tys. km², ponad 200 tys. mieszk.; największe wyspy: Savaii, Upolu, Tutuila. Klimat równikowy wilgotny; średnia temp. miesięczna 25–27°C; suma roczna opadów 2500–5000 mm; od listopada do marca częste cyklony tropik. (huragany). Pierwotną roślinność Samoa tworzą wilgotne lasy równikowe (zachowane zwłaszcza w górach); na nizinach nadbrzeżnych miejsce ich zajęły uprawy użytkowych roślin tropik. (gł. palma kokosowa, rośliny bulwiaste, kakaowiec).

Historia.

Odkryte 1722 przez hol. żeglarza J. Roggeveena; w 2. poł. XVIII w. penetrowane przez Francuzów; 1889 USA, Niemcy i W. Brytania ustanowiły trójstronny protektorat nad Samoa, a 1899 dokonały ich podziału: wschodnią część otrzymały USA (Samoa Amerykańskie), zachodnią część (Samoa) Niemcy; W. Brytania zrzekła się swego udziału na rzecz Niemiec w zamian za ich neutralność w wojnie burskiej.