Ostrów Mazowiecka

rys. Z. Kwiatkiewicz/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Ostrów Mazowiecka,

m. powiatowe w województwie mazowieckim, na Międzyrzeczu Łomżyńskim, na wschodnich krańcach Puszczy Białej.

Ludność miasta: ogółem — 22,5 tys. mieszkańców (2019)

Gęstość zaludnienia: 1 022,2 os/km² (2019)

Powierzchnia: 22 km²

Współrzędne geograficzne: długość geograficzna: 21°54′E, szerokość geograficzna: 52°48′N

Prawa miejskie: nadanie praw — 1434

Oficjalne strony WWW: www.ostrowmaz.pl

Dwór myśliwski książąt mazow. i osada targowa; prawa miejskie 1434 (pod nazwą Ostrowia); w XVI–XVIII w. starostwo grodowe; w XVI i na pocz. XVII w. jedno z większych miast wschodniego Mazowsza; ośr. handlu i rzemiosła; od 1795 w zaborze pruskim, od 1807 w Księstwie Warsz., od 1815 w Królestwie Pol.; ponowny rozwój w XIX w. (drobny przemysł), od 1893 połączenie kol.; podczas rewolucji 1905–07 manifestacje patriotyczne; od 1926 nazwa Ostrów Mazowiecka; w czasie okupacji niem. zginęło ok. 11,5 tys. mieszk., gł. Żydów; 1941–43 obozy jeńców sowieckich w pobliskich Grądach (zginęło ponad 41 tys. więźniów) i Komorowie (zginęło ok. 24 tys. jeńców); w czasie działań wojennych zniszczone w ok. 60%, odbudowane. Ośr. przem. i usługowy; rozwinięty przemysł drzewny (Fabryka Mebli Forte, stolarka budowlana), elektroniczny, maszyn. i spoż.; ponadto zakłady chem., odzieżowy, skórz.-obuwniczy, materiałów budowlana; węzeł drogowy; ośr. turyst.; neogot. kościół parafialny Wniebowzięcia NMP (1885–93), ratusz (1927, zniszczony w czasie wojny, odbud. 1945–46), domy drewniane i murowane (koniec XIX i pocz. XX w.).

Bibliografia

Ostrów Mazowiecka. Z dziejów miasta i powiatu, red. S. Russocki, Warszawa 1975.