Massachusetts
stan w północno-wschodniej części USA, nad O. Atlantyckim;
[mäsəczụ:sıts] 
,
, Massachusetts
Encyklopedia PWN
6,9 mln mieszk. (2018); powierzchnia 21,5 tys. km2; jeden z najgęściej zaludnionych regionów USA; stol. Boston, inne większe m.: Springfield, Worcester; miasta skupiają ok. 84% mieszk. stanu. Na zachodzie pasma Appalachów, w części środkowej dolina rz. Connecticut, na wschodzie płaskowyż (w obniżeniach liczne jeziora) przechodzący w nadbrzeżną nizinę; wybrzeże silnie rozczłonkowane z licznymi zatokami, rozległym płw. Cape Cod i przybrzeżnymi wyspami; klimat umiarkowany ciepły, średnia temp. w styczniu od –5°C na zachodzie do 1°C na wschodzie, w lipcu 21–22°C; roczna suma opadów 1000–1200 mm; lasy (gł. mieszane) zachowały się w centralnej części płaskowyżu. Najstarszy okręg przem. kraju, zajmujący do lat 30. XX w. dominującą pozycję w dziedzinie przemysłu włók. i obuwniczy, obecnie przemysł zróżnicowany, gł. elektrotechniczny i elektroniczny, maszyn., chem., stoczn., włók., skórz., precyzyjny (zegarki); w rolnictwie gł. rolę odgrywa warzywnictwo, sadownictwo oraz hodowla bydła typu mlecznego i drobiu; rybołówstwo (m.in. połów małży, homarów); gł. port mor. i rybacki — Boston. Gęsta sieć komunik.; region turyst.-wypoczynkowy na płw. Cape Cod (liczne plaże).
Historia. Obszar kolonizowany od 1620 przez ang. purytanów (pielgrzymi), którzy zał. m.in. Plymouth, Salem i Boston; w XVII–XVIII w. centrum osadnictwa, które rozprzestrzeniało się stąd na całą Nową Anglię; najbardziej rozwinięta gosp., polit. i kult. kolonia ang. w Ameryce (1636 zał. Harvard University); od 1652 obejmowała także Maine; w XVIII w. przewodziła koloniom amer. dążącym do uniezależnienia się od Korony bryt. (Boston); rejon walk w okresie wojny o niepodległość Stanów Zjedn. (1775–83); 1788 Massachusetts przyjęty do Unii jako stan założycielski; polit. centrum federalistów; 1820 wydzielenie stanu Maine; w XIX w. najbardziej uprzemysłowiony i zurbanizowany stan; od poł. XIX w. napływ imigrantów z Europy.
