Marwitz, Mervitz, Jan Nepomucen von, ur. 20 IV 1795, Tuchlino k. Kartuz, zm. 29 III 1886,
biskup chełmiński;
Marwitz Jan Nepomucen
Encyklopedia PWN
1813–14 służył jako ochotnik w wojsku pruskim, walczył przeciwko Napoleonowi I; od 1830 ksiądz, 1832–42 proboszcz w Tucholi, od 1843 kanonik, od 1849 dziekan, od 1857 biskup chełmiński; opowiadał się za lojalnością wobec władz państw., ale jednocześnie za rozwojem pol. kultury, używaniem języka pol. w nauczaniu religii; 1857 zał. w Pelplinie progimnazjum, zw. od 1865 Collegium Marianum, które stało się ośrodkiem polskości; wspierał finansowo pol. gimnazja w Kościerzynie i Chojnicach oraz seminaria katol. w Kościerzynie i Grudziądzu, sprzyjał otwarciu w Pelplinie pol. księgarni (1865), drukarni (1868) i powstaniu pisma „Pielgrzm” (1869); jednocześnie był przeciwny zachowaniu pol. odrębności nar.; w okresie Kulturkampfu przeciwstawiał się rządowej polityce ograniczającej rolę Kościoła katolickiego.
