Kłodzko

rys. Z. Kwiatkiewicz/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Kłodzko,

m. powiatowe w województwie dolnośląskim, w Kotlinie Kłodzkiej, nad Nysą Kłodzką i jej dopływami Białą Lądecką, Bystrzycą Dusznicką, Jaszkówką, Jodłownikiem, Ścinawką, na wys. 280–300 m.

Ludność miasta: ogółem — 26,8 tys. mieszkańców (2019)

Gęstość zaludnienia: 1 073,8 os/km² (2019)

Powierzchnia: 25 km²

Współrzędne geograficzne: długość geograficzna: 16°39′E, szerokość geograficzna: 50°26′N

Prawa miejskie: nadanie praw — ok. 1275 (1250?)

Oficjalne strony WWW: www.um.klodzko.pl

ośr. przem., turyst. i usługowy ziemi kłodzkiej; rozwinięty przemysł elektromaszynowy (wyroby metal., elementy elektroniczne, armatura przem.), drzewny (meble), spoż., materiałów budowlanych, papierniczy, odzieżowy, dziewiarski; ponadto wytwórnie: sprzętu wędkarskiego, wyrobów jubilerskich; węzeł kol. i drogowy; rozwinięta turyst. baza noclegowa; Muzeum Ziemi Kłodzkiej; Tow. Miłośników Ziemi Kłodzkiej.

Historia.

Jedna z najstarszych miejscowości na Śląsku; w X w. czeski gród warowny (Kladsko) na szlaku z Pragi do Wrocławia, wzmiankowany 981; wokół grodu podgrodzie i osada targowa; w 2. poł. XI w. i w 2. poł. XIII w. przejściowo pod panowaniem Piastów; prawa miejskie ok. 1275 (1250?); od XIV w. ośr. rzemiosła (sukiennictwo) i handlu, mennica; rozkwit w XVI w., wodociągi i wieża ciśnień; prawdopodobnie w Kłodzku w końcu XIV w., w klasztorze Kanoników Regularnych powstała pierwsza część jednego z najstarszych zabytków piśmiennictwa pol., tzw. Psałterza floriańskiego; zniszczone w XVII w. w wyniku wojny trzydziestoletniej, podupadło; od poł. XVI w. wraz z ziemią kłodzką własność Korony Habsburgów, od 1742 wraz ze Śląskiem pod panowaniem Prus; do 1877 jedna z gł. fortec pruskich; w końcu XIX w. duży węzeł kol. (od 1874 linia kol. do Wrocławia, 1880 do Wałbrzycha); rozwinął się przemysł metal., drzewny, ceramiczny; w czasie II wojny światowej obozy pracy, więzienie wojsk. (jeńcy wojenni radzieccy, belgijscy, fr., wł. i in.); od 1945 w granicach Polski; 1791–1975 i od 1999 siedziba powiatu.

Zabytki.

Późnogotycki kościół parafialny, pierwotnie Joannitów, potem Jezuitów (poł. XIV–poł. XVI w., przebudowa 1673) z barok. wyposażeniem wnętrza i barok. budynek kolegium jezuickiego (1664–90, C. Lurago); kościół Franciszkanów (1628–31, przebudowa 1711 — M. von Frankenberg) i klasztor (1731) z polichromią w refektarzu (1744, F.A. Schaeffler); got. most na Młynówce (1390) z późnobarok. posągami; ratusz (XVI–XVIII w., przebudowa 1890) z wieżą (1653–54); liczne kamienice (XVI, XVII i XVIII w.); na miejscu zamku twierdza bastionowa (1680–1702, J. Carove, rozbudowana w XVIII w.).

Kłodzko, most na Młynówce