Karol II Łysy

Karol II Łysy, z dynastii Karolingów, ur. 13 VI 823, Frankfurt, zm. 6 X 877, k. Avrieux,

król Akwitanii od 838, Franków Zachodnich od 843 i Italii od 876 oraz cesarz rzym. od 875, syn Ludwika I Pobożnego, przyrodni brat Lotara I i Ludwika II Niemieckiego;

dążenia jego ojca do wydzielenia mu państwa wywoływały bunty starszych braci (830, 833–835), popieranych przez część arystokracji i hierarchii kośc.; 838 otrzymał Akwitanię; w wyniku wojny 840–842 z Lotarem I i układu 843 z Verdun uzyskał zachodnią część państwa Franków; 869 zajął Lotaryngię, ale 870 musiał odstąpić jej część Ludwikowi II Niem.; na panowanie Karola Łysego przypadły pierwsze najazdy wikingów, wobec których władza król. okazała się bezradna; po wygaśnięciu wł. linii Karolingów 875 wyprawił się do Italii, gdzie został koronowany na cesarza (w Rzymie) i króla Italii (w Pawii); 877 wydał kapitularz z Quierzy, który sankcjonował praktykę dziedziczenia godności hrabiego, co zapoczątkowało przekształcanie się okręgów adm. (zarządzanych przez hrabiów) w dziedziczne władztwa terytorialne i tworzenie się warstwy arystokracji feudalnej; mecenas sztuki, zlecił wykonanie i zdobienie wielu ksiąg (zwłaszcza egzemplarzy Biblii, sakramentarza koronacyjnego, ewangeliarza zw. Codex aureus). Zachodniofrankijskie państwo Karola Łysego dało początek Francji.

Maiestas Domini z Biblii Karola Łysego, ok. 845 — Bibliothèque nationale, Paryż