Hawana, La Habana 
,
stolica Kuby, nad Zat. Meksykańską, w północno-zachodniej części wyspy;
,
Hawana
Encyklopedia PWN
miasto tworzy samodzielną prow. Ciudad de la Habana (pow. 727 km2); ośrodek administracyjny prowincji Hawana. Największe miasto Antyli. Gł. ośr. gosp. i kult.-nauk. kraju; przemysł spoż. (gł. tytoniowy), chem. (zwłaszcza farm.), włók. (gł. bawełniany), odzieżowy, skórz., obuwniczy, maszyn., elektrotechniczny, materiałów budowlanych, rafineria ropy naftowej; najważniejszy port handl., gł. baza floty rybackiej kraju; węzeł komunikacji drogowej, kol. i lotn. (międzynar. port lotn.); ośr. turyst.; uniw. (zał. 1728), instytuty nauk., akad. nauk (zał. 1861); biblioteki (nar. i in.); liczne muzea (m.in. nar.). Najstarsza część miasta, położona nad Zatoką Hawańską (odgałęzienie Zat. Meksykańskiej), odznacza się zabudową w stylu kolonialnym i wąskimi ulicami, obejmuje liczne budowle zabytkowe; stare miasto z fortyfikacjami wpisane na Listę Świat. Dziedzictwa Kult. i Przyr. UNESCO; na zachód, południe i wschód od starego miasta rozwinęły się dzielnice mieszkaniowe i przem.; w zachodniej, nadmor. części Hawany leżą dzielnice willowe (m.in. Miramar); zakłady przem. koncentrują się przede wszystkim w południowo-zachodniej (Marianao) i wschodniej (Regla, Guanabacoa) części miasta; na południu rozległe tereny rekreacyjne, m.in. ogród bot. i zool.; na wschodzie miasteczko olimpijskie.
Historia. Założona 1515 przez Hiszpanów na wybrzeżu południowym, 1519 przeniesiona na wybrzeże północno-zachodnie; w okresie kolonialnym chroniła hiszp. szlaki na M. Karaibskim i była portem wywozowym hiszp. towarów kolonialnych; 1762 okupowana przez Anglików; od 1777 siedziba kapitanii generalnej; incydent w porcie hawańskim (zatonięcie amer. krążownika Maine) stał się pretekstem do wybuchu wojny hiszp.-amer. (1898); 1898–1902 Hawana okupowana przez USA, od 1902 stol. Rep. Kuby; w 1. poł. XX w. ważny ośrodek turystyki (największy zabytkowy zespół hiszp. architektury kolonialnej w Ameryce).
Zabytki. Fragmenty murów obronnych i twierdz (m.in. El Morro) z XVI w.; liczne kościoły i klasztory (m.in. barok. katedra 1748–77) i budowle świeckie (pałac gubernatora 1776–92) z XVII–XVIII w.; budowle użyteczności publicznej z XIX i pocz. XX w. (pałac prezydenta 1912, Kapitol Nar. 1925–29, wieżowce w dzielnicy Vedado i wzdłuż bulwaru Malecón).
