Daków sztuka
 
Encyklopedia PWN
Daków sztuka,
sztuka plemion dacko-geckich zamieszkujących w I tysiącleciu p.n.e. obszary dzisiejszej Rumunii i częściowo Węgier;
największy rozwój osiągnęła w okresie od I w. p.n.e., kiedy to Dakowie utworzyli silne państwo, do ostatecznego podboju przez Rzymian (105–106); łączyła pierwiastki scytyjskie i celtyckie z widocznymi wpływami kultury gr.; od panowania ces. Hadriana (117–138), który osiedlił na tym terenie rzym. kolonistów, aż do czasów ces. Aureliana (270–275), kiedy Rzymianie wycofali sie z Dacji, sz.D. była specyficzną odmianą rzym. sztuki prowincjonalnej; powstawały dzieła, w których oprócz tematyki, ikonografii i stylu, typowych dla sztuki rzym., uwidoczniły się tradycje lokalne. Dakowie w okresie swojej potęgi od I w. n.e. rozwinęli monumentalną architekturę, sieć dróg oraz budownictwo mieszkalne i obronne; gł. warownią i stol. była Sarmizegethusa; wysoki poziom osiągnęła metalurgia, co umożliwiło produkcję drobnej plastyki z brązu, wyrobów srebrnych, wytwarzanie doskonałej broni; produkowano także znakomitą ceramikę. Zachowały się m.in. dackie wyroby artyst. z drewna, kości (gł. ośrodki: Apulum, Sarmizegethusa, Napoca). Ważnym źródłem ikonograficznym dotyczącym sz.D. jest kolumna Trajana w Rzymie, na której są m.in. wyobrażone stroje, uzbrojenie, budownictwo Daków, a także reliefy, tzw. trofeum (monumentalnego pomnika) w Adamclisi w Rumunii; te ostatnie, wykonane na zamówienie i wg rzym. programu przez miejscowych rzeźbiarzy, są swoistą formą ekspresji sz.D., gdzie oryginalny styl, maniera artystów, detale ikonograficzne nadają dziełom specyficzny charakter, zupełnie różny od zabytków rzeźby z rzym. metropolii.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia