Salvador, São Salvador, Bahia,
m. w północno-wschodniej Brazylii, na półwyspie między O. Atlantyckim a Zat. Wszystkich Świętych;
Salvador
Encyklopedia PWN
stolica stanu Bahia. Duży ośr. handl. regionu roln.; przemysł spoż. (cukrowniczy, tytoniowy, przetwórstwo owoców), włók. (bawełn.), stoczn., skórz., chem. (farm.), materiałów budowlanych; port handl., wywóz gł. kakao, tytoniu; węzeł kol. i drogowy; międzynar. port lotn.; ośr. turyst.; 2 uniw. (zał. 1946 i 1961); biblioteki; muzea: diecezjalne, stanowe i historyczne. Na północ od Salvadoru (Mataripe) rafineria ropy naftowej.
Historia. Założony 1549 przez pierwszego gubernatora Brazylii, T. de Sousa, jako jej stol.; w okresie kolonialnym ośr. regionu uprawy trzciny cukrowej i handlu cukrem oraz niewolnikami; w 1. poł. XVIII w., po odkryciu złota w Minas Gerais, stracił znaczenie, a 1763 stołeczność na rzecz Rio de Janeiro; 1798 ośr. spisku republikańskiego (tzw. spisek krawców).
Zabytki. Kościoły: Nossa Senhora da Graça (XVI w.), pozostałości kościoła Nossa Senhora da Ajuda (2. poł. XVI w.), katedra (2. poł. XVII w.) z bogato rzeźbionym ołtarzem S. Inácio; kościoły z XVIII w.: Franciszkanów z bogatą dekoracją rzeźbiarską fasady w stylu churrigueryzmu, kościół i klasztor São Francisco, Nossa Senhora da Conceição da Praia, Nossa Senhora do Carmo, Nossa Senhora do Pilar (rokokowy), bazylika do Bomfim; budowle świeckie: forty Monserrat (2. poł. XVI w.), S. Maria i São Marcelo (oba z XVII w.), ratusz (XVII w.), pałace z XVIII w. (m.in. arcybiskupi i Saldanha); centrum zabytkowe wpisane na Listę Świat. Dziedzictwa Kult. i Przyr. UNESCO; liczne budowle współcz. z XX w. (m.in. R. Levi i P. Antunes Ribeiro).
