Henryk I
 
Encyklopedia PWN
Henryk I, pierwszy z dyn. saskiej, ur. ok. 876, zm. 2 VII 936, Memleben (nad Unstrutą),
król niem. od 919.
Rządy objął 912 po swym ojcu Ottonie jako książę saski; wyznaczony przez króla niem. Konrada I na następcę, na elekcji we Fritzlar 919 zyskał poparcie Saksonii i Frankonii, Szwabię i Bawarię zaś, po pokonaniu antykróla Arnulfa Złego, zmusił do uznania swego wyboru siłą i tymczasowymi ustępstwami w sferze polityki kośc.; nie dokonał jednak ani własnej koronacji, ani król. namaszczenia; 921 zawarł układ z królem zachodniofrankijskim Karolem III, który uznał król. tytuł H., po upadku zaś Karola przyłączył 925 do swego władztwa Lotaryngię, która miała odtąd pozostać na trwałe w granicach Rzeszy Niemieckiej. Zawarty 926 na 9 lat rozejm z Węgrami za cenę rocznej daniny wykorzystał do rozbudowy systemu grodów obronnych we wschodniej Saksonii (Merseburg, Miśnia) oraz wystawienia wojska składającego się w większości z plemion niem., dzięki czemu przyczynił się do konsolidacji Rzeszy Niem.; 933 wypowiedział rozejm i zadał klęskę Węgrom w bitwie nad rz. Unstrutą. Tocząc walki ze Słowianami zachodnimi 927–29 r., podporządkował ziemie słow. na wschód od Łaby i zhołdował (929) Czechów; na północy umocnił granicę Rzeszy, pokonując Duńczyków i narzucając im 934 trybut. W 935 uzyskał z rąk króla Burgundii Rudolfa II tzw. świętą włócznię (relikwię tradycyjnie uznawaną za broń św. Maurycego) — insygnium władzy król. w Italii, co łączyło się z jego planami wyprawy do Włoch; pokrzyżowała je choroba i śmierć H., który na swego następcę wyznaczył syna, przyszłego Ottona I.
Igor Kąkolewski
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia