kabaret
kameralne widowisko satyryczno-humorystyczne wykonywane przez nieliczną grupę artystów (aktorów, śpiewaków, tancerzy, muzyków, poetów), prezentowane w kawiarniach lub małych salach teatralnych.
[fr. cabaret],
kabaret
Encyklopedia PWN
Odtąd nazwa „kabaret” oznaczała kamer. spektakl estradowy, złożony z piosenek, recytacji, popisów muz. i tanecznych, komponowany pod kierunkiem organizatora zabawy, wykonywany bez honorarium przez artystów (poetów, muzyków, malarzy) prezentujących w widowisku własne utwory; klas. kabarety artystyczne powstawały gł. we Francji (najsłynniejszy — Chat Noir w Paryżu, zał. 1881), następnie także w innych krajach; w Polsce najbliższy klas. wzoru był krak. Zielony Balonik, grupujący młodopol. cyganerię. Z czasem kabarety zatracił charakter improwizowany, stał się rodzajem składanego widowiska rozrywkowego, z udziałem aktorów zaw., tancerzy, śpiewaków (słynne wedetty, np. Y. Guilbert); ambicjami artyst. wyróżniały się tzw. kabarety literackie, których repertuar (monologi, skecze, jednoaktówki, piosenki, kuplety, scenki parodystyczne itp.) był oparty na specjalnie tworzonych tekstach lit.; kabarety tego typu powstawały gł. w Paryżu, również w Niemczech (Buntes Theater) i Rosji (Letuczaja Mysz); w Polsce działał m.in. warsz. Momus (1908–11), a w okresie dwudziestolecia międzywojennego Qui Pro Quo i wiele innych kabaretów, z którymi współpracowali wybitni autorzy (J. Tuwim, A. Słonimski, K. Tom, M. Hemar) i wykonawcy (H. Ordonówna, Z. Pogorzelska, F. Járosy, K. Krukowski, A. Dymsza, L. Halama, E. Bodo). Po II wojnie świat. nastąpiło dalsze zróżnicowanie form kabaretów; cechy kabaretu lit. przejęły teatrzyki kabaretowe w Krakowie (Siedem Kotów), Łodzi i Warszawie (Syrena, Szpak, Wagabunda) oraz kabarety aktorskie (Koń, Owca, Dudek, Pod Egidą); kabaret stał się także popularny w studenckim ruchu teatr. ze względu na spontaniczny sposób wypowiedzi (Bim-Bom, Studencki Teatr Satyryków, Piwnica pod Baranami).
