Żarnowiec

Żarnowiec,

w. w woj. pomor., w pow. puckim (gmina Krokowa), na północno-wschodnim krańcu Wysoczyzny Żarnowieckiej, w pobliżu brzegu Morza Bałtyckiego i Jez. Żarnowieckiego, w otulinie Nadmor. Parku Krajobrazowego.

Stare osiedle kaszubskie, wzmiankowane na pocz. XIII w.; 1220 wieś nadana klasztorowi Cystersów w Oliwie, który zał. tu klasztor zakonu cysterek, 1590 przejęty przez benedyktynki; 17 IX 1462, podczas wojny trzynastoletniej 1454–66, zwycięstwo zaciężnych wojsk pol., dowodzonych przez P. Dunina, nad Krzyżakami (zw. także bitwą pod Świecinem). Nad południowym brzegiem jeziora elektrownia szczytowo-pompowa Żarnowiec o mocy 680 MW, uruchomiona 1982; nad wschodnim brzegiem likwidowana budowa elektrowni jądr. (projektowana moc 930 MW) — 1994 uruchomiono na jej terenie: fabrykę chipsów, produkcję rur z tworzyw sztucznych, zakład konfekcjonowania środków ochrony roślin i metal.; opactwo Cysterek (ob. Benedyktynek), z późnogot. kościołem salowym (XIV–XV w.), rzeźby got. i późnogot., skarbiec z cenną kolekcją szat liturgicznych, późnogot. klasztor (przebudowany w XIX i XX w.).

Żarnowiec, opactwo benedyktynek