granaty

granaty

[łac. granatus ‘ziarnisty’],

miner. grupa minerałów, krzemiany metali dwu- i trójwartościowych o ogólnym wzorze chem.: [SiO₄]₃, gdzie M²⁺= Mg²⁺, Ca²⁺, Mn²⁺ lub Fe²⁺, zaś R³⁺ = Al³⁺, Fe³⁺ lub Cr³⁺; krystalizują w układzie regularnym, przeważnie w postaci dwunastościanów rombowych, tworzą też nieprawidłowe ziarna oraz skupienia ziarniste i zbite;

Są minerałami skałotwórczymi skał metamorficznych, występują też w skałach magmowych i — ze względu na dużą odporność na wietrzenie — w skałach okruchowych (gł. w piaskach). Do gł. przedstawicieli g. należą: pirop (zw. też czeskim g.), almandyn, spessartyn, grossular, uwarowit i andradyt. Ładnie zabarwione, czyste kryształy są stosowane w jubilerstwie jako kamienie półszlachetne; otrzymywane też syntet.; odmiany pospolite, uzyskiwane gł. z piasków plażowych — jako materiały ścierne (gł. do obróbki drewna).