Oleśnica

rys. Z. Kwiatkiewicz/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Oleśnica,

m. powiatowe w województwie dolnośląskim, na Równinie Oleśnickiej, nad Oleśnicą.

Ludność miasta: ogółem — 37,2 tys. mieszkańców (2019)

Gęstość zaludnienia: 1 770,0 os/km² (2019)

Powierzchnia: 21 km²

Współrzędne geograficzne: długość geograficzna: 17°23′E, szerokość geograficzna: 51°12′N

Prawa miejskie: nadanie praw — 1255

Oficjalne strony WWW: www.olesnica.pl

W XI w. gród książęcy i targowe podgrodzie; wzmiankowana 1189; w XIII w. gród kasztelański; prawa miejskie 1255; od XIV w. liczne skupisko Żydów, w XVI w. znane drukarnie hebrajskie; od 1312 stol. księstwa oleśnickiego; od 1329 pod zwierzchnictwem Czech, dzieliła losy polit. Śląska; do 1492 własność Piastów, następnie czeskiego rodu Podiebradów i 1647–1792 książąt wirtemberskich; od 1742 w państwie pruskim; w XVI–XVII w. ośr. rzemieślniczo-handl. oraz wydawniczy, m.in. pol. druków protest. i świeckich; w XVIII w. rozwój przędzalnictwa, od poł. XIX w. przemysłu; od 1868 połączenie kol.; podczas II wojny światowej, 1943–45 obóz pracy przymusowej (ponad 2 tys. osób), O. zniszczona w ok. 80%; XIX w.–1975 i od 1999 siedziba powiatu; od 1945 w granicach Polski. Przemysł obuwniczy, metal., środków transportu, meblarski, poligraficzny; przetwórstwo tworzyw sztucznych i rolno-spoż.; węzeł kol. i drogowy; liczne imprezy kult.; muzeum, oddział Muzeum Archeol. we Wrocławiu; got. kościół zamkowy (XIV w.–pocz. XVI w., barok. przebudowa wnętrza XVII/XVIII w.) z barok. kaplicą i renes. nagrobkami; zamek książąt oleśnickich, później Podiebradów z pozostałościami got. zamku (XIV w., przebudowa i rozbudowa 1542–61), z bogatym wystrojem wnętrza; got. kościół poaugustiański, powstały z połączenia 2 kościołów (XIV–pocz. XVI w.); dawna synagoga (XIV w.), od końca XVII w. kościół ewangelicki (przebudowa w XVIII w.); obwarowania miejskie (XIV, XVI w.) z got. Bramą Wrocł. (częściowo rekonstruowane).

Bibliografia

Oleśnica. Monografia miasta i okolic red. S. Michalkiewicz, Wrocław 1981.