Sur, Ṣūr, staroż. Tyr,
miasto w południowym Libanie, nad Morzem Śródziemnym, w pobliżu granicy z Izraelem.
Sur
Encyklopedia PWN
Ośrodek administracyjny muhafazy Al-Dżanub; w starożytności fenickie miasto-państwo Tyr; założone w III tysiącleciu p.n.e. na skalistej wyspie przybrzeżnej; po okresie przewagi Sydonu od X w. wysunęło się na czoło miast fenickich; w IX w. koloniści Tyru założyli Kartaginę w Afryce Północnej; w VIII w. stawiało opór Asyrii, następnie Babilonii, której w VI w. uległo; 332 p.n.e. zdobyte przez Aleksandra III Wielkiego i połączone przez niego groblą z lądem stałym; dzieliło losy Fenicji, odgrywając nadal rolę znacznego ośrodka handlowego i rzemieślniczego; w 1. połowie XVI w. włączone do imperium osmańskiego utraciło znaczenie. Ośrodek handlowy regionu uprawy drzew cytrusowych, winorośli, oliwki; rzemiosło (ceramika); ośrodek turystyczny. Wykopaliska odsłoniły pochodzące z czasów rzymskich i bizantyńskich — 2 ulice kolumnowe, termy, prostokątny budynek widowiskowy, dobrze zachowany hipodrom oraz bogatą nekropolę z czasów późnorzymskich i bizantyńskich.