Marna, 1914

Marna, 1914

Zgodnie z opracowanym na przełomie stuleci planem generała Alfreda von Schlieffena Niemcy dążyły do błyskawicznego rozstrzygnięcia wojny na froncie zachodnim. Pogwałciwszy terytoria neutralnej Belgii i Luksemburga armia generała Helmuta von Moltkego, bratanka zwycięzcy spod Sedanu, parła na Paryż. Uderzenie prawego skrzydła zostało osłabione z powodu przesunięcia części sił na skrzydło lewe, a przede wszystkim koniecznością przerzucenia dwóch korpusów dla ratowania Prus Wschodnich zajmowanych przez Rosjan, spełniających w ten sposób prośbę francuską o związanie jak największych sił niemieckich w momencie ataku na Paryż. W końcu sierpnia 1914 roku wojska von Moltkego dotarły na przedpola stolicy Francji, nad rzekę Marnę. Dowódca modyfikując plan von Schlieffena, zakładający oskrzydlenie Paryża, postanowił wydać decydującą bitwę na wschód od miasta, na południowym brzegu Marny. Francuzi zdołali zorganizować skuteczną linię oporu, rozpostartą pomiędzy Paryżem na zachodzie i węzłem komunikacyjnym Verdun na wschodzie. Główne walki zostały stoczone od 6 do 9 września. Operująca na niemieckim prawym skrzydle armia generała Wilhelma von Klucka przesunęła się zbytnio na zachód, odrywając się od walczącej na lewo od niej II armii. W wyrwę, mimo oskrzydlających uderzeń Niemców, wdarły się wojska alianckie, dowodzone przez marszałka Josepha Galliéniego i generała Josepha Joffre’a. Zagrożona otoczeniem I armia cofnęła się o kilkadziesiąt kilometrów na północ na linię rzeki Aisne. 11 września nastąpił także odwrót II armii. Bitwa, a udział w niej wzięli nawet paryscy taksówkarze, transportując na pole walki żołnierzy, przemieniła I wojną światową z błyskawicznej, jak mniemali Niemcy, w wieloletnie, pozycyjne starcie milionowych armii. Cztery lata po pierwszej bitwie nad Marną stoczono jeszcze jedną, podczas której załamała się ostatnia ofensywa kajzerowskich Niemiec.