Chmielowski Adam, brat Albert, święty, ur. 20 VIII 1845, Igołomia, zm. 25 XII 1916, Kraków,
malarz, działacz charytatywny, franciszkanin;
Chmielowski Adam
Encyklopedia PWN
fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
1989 kanonizowany; uczestnik powstania styczniowego 1863–64; 1865–66 odbył studia artyst. w warsz. Klasie Rysunkowej u W. Gersona, później (1869–74) w Akad. Sztuk Pięknych w Monachium; malował poet. kompozycje rel. i symbol. (Ogród miłości 1876, Wizja św. Małgorzaty 1880, nieukończony Ecce Homo (1881–przed 1904), portrety (m.in. Klementyny z Siemińskich Chojeckiej, ok. 1873), sceny powstańcze i rodzajowe, krajobrazy, odznaczające się miękką fakturą (widoczne powiązanie z impresjonizmem) i poet. fantazją; swoje poglądy estetyczne (przeciwstawiał się elitaryzmowi sztuki) zawarł w artykule o istocie sztuki („Ateneum” 1876); przejęty ideą czynnej miłości bliźniego zał. w Krakowie przytułek dla bezdomnych i nędzarzy, zamieniony później w zgromadzenie tercjarzy III zakonu franciszkańskiego albertynów (zał. 1888) i albertynek (zał. 1891); postać Chmielowskiego wielokrotnie znajdowała odbicie w literaturze pięknej (Nawracanie Judasza S. Żeromskiego, Brat naszego Boga K. Wojtyły).
