• żyrobus, girobus,
    pojazd samochodowy z akumulatorem energii mech. w postaci wirującego koła o dużej bezwładności;
  • żyrokompas, girokompas, kompas żyroskopowy, kompas elektromechaniczny,
    przyrząd nawigacyjny wskazujący kierunek północ–południe na Ziemi;
  • żyroskop, giroskop,
    szybko obracająca się bryła sztywna (bąk symetryczny, bąk).
  • żyroskop kursowy lotniczy, giroskop kursowy lotniczy,
    przyrząd pokładowy do wyznaczania kursu statku powietrznego (np. samolotu);
  • żyroskop laserowy, giroskop laserowy,
    rodzaj żyroskopu opt.;
  • żyroskop optyczny, giroskop optyczny,
    fiz. urządzenie opt. reagujące na kątowe zmiany położenia, wykorzystujące zjawisko zmiany częst. poruszającej się fali świetlnej (Dopplera zjawisko);
  • żyroskopowa platforma stabilizowana, giroskopowa platforma stabilizowana,
    lotn. lotn. przyrząd pokładowy do dokładnego pomiaru odchyleń od pionu i kursu statku powietrznego;
  • żyroskopowy pion, pion giroskopowy,
    lotn. przyrząd pokładowy do określania położenia statku powietrznego (np. samolotu) względem horyzontu lub pionu.
  • Żytkow Jan Mikołaj, ur. 1944, zm. 16 I 2001,
    fizyk teoretyk i logik;
  • chem. dawna, potoczna nazwa rtęci.
  • żywica jonowymienna, żywica jonitowa, jonit organiczny,
    org. → wymieniacz jonowy.
  • żywica sosnowa, balsam sosnowy,
    żywica uzyskiwana z sosny zwyczajnej (żywicowanie);
  • polimery i kopolimery kwasów: akrylowego CH2=CH–COOH i metakrylowego CH2=C(CH3)–COOH oraz ich pochodnych (estrów, a także nitryli i amidów);
  • żywice syntetyczne należące do poliestrów;
  • utwardzalne żywice syntetyczne o cząsteczkach zawierających 2 lub więcej grup epoksydowych (oksiranowych, oksacyklopropanowych);
  • żywice syntetyczne otrzymywane przez polikondensację fenolu i jego homologów (krezole, ksylenole) z wodnymi roztworami formaldehydu (formaliną).
  • żywice syntetyczne otrzymywane w wyniku polikondensacji furfuralu z fenolem (żywice furfuralowo-fenolowe) lub ketonami (zwłaszcza acetonem), polikondensacji alkoholu furfurylowego lub też jego polikondensacji z formaldehydem, mocznikiem i in. związkami;
  • rodzaj → żywic furanowych.
  • żywice kumaronowe, żywice kumaronowo-indenowe,
    żywice syntetyczne otrzymywane przez termiczną i kationową kopolimeryzację cyklicznych związków: kumaronu (benzofuranu) i indenu, wyodrębnianych ze smoły węglowej;
  • związki wielkocząsteczkowe będące błonotwórczymi składnikami (błonotwórcza substancja) wyrobów lakierowych; są to stałe lub ciekłe substancje org. rozpuszczalne w rozpuszczalnikach org.; jako ż.l. są stosowane żywice naturalne (m.in. mastyks, damara, kalafonia) i — na dużo większą skalę — żywice syntetyczne, wśród których
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia