złącze klejowe
 
Encyklopedia PWN
złącze klejowe, połączenie klejowe,
miejsce połączenia 2 lub więcej elementów za pomocą kleju;
należy odróżnić pojęcie „złącze klejowe” od pojęcia spoina klejowa, która wspólnie z klejonymi elementami tworzy złącze. Ze względu na charakter połączenia z.k. dzieli się na: konstrukcyjne (zdolne do przenoszenia dużych naprężeń i stanowiące fragment konstrukcji, np. budynku, maszyny, samolotu) i niekonstrukcyjne. Konstrukcyjne z.k. mają niekiedy charakter połączeń klejowo-mech., w których elementy są połączone jednocześnie za pomocą kleju i łączników mech., np. śrub, nitów, gwoździ. Ze względu na sposób wykonania z.k. dzieli się na zakładkowe („na zakładkę”), czołowe (stykowe lub „na styk”) i ukośne (kątowe). Przy klejeniu elementów współosiowych powstają połączenia czopowe (czop w tulei) i tulejowe (tuleja w tulei). Podstawową cechą z.k. jest ich wytrzymałość mech., którą określa się różnymi metodami, w zależności od rodzaju sił działających na złącze; rozróżnia się m.in. wytrzymałość z.k. na ścinanie, odrywanie, oddzieranie, zginanie. W praktyce duże znaczenie ma także trwałość z.k. określana ogólnie jako odporność z.k. na zmęczenie wywołane działaniem naprężeń oraz czynników zewn. (temperatury, wilgoci, chemikaliów). Przy projektowaniu z.k. uwzględnia się kryteria odnoszące się zarówno do wytrzymałości mech., jak i trwałości (m.in. wielkość, charakter i kierunek sił działających na z.k. w konstrukcji, rodzaj z.k. i właściwości kleju, warunki zewn., w jakich z.k. będzie pracować). Zwykle z.k. projektuje się tak, aby uniknąć możliwości wystąpienia naprężeń odrywających oraz zapewnić minim. zróżnicowanie modułów sprężystości podłużnej materiałów, z których są wykonane klejone elementy. W badaniach porównawczych właściwości z.k. wykonanych przy użyciu różnych klejów bierze się pod uwagę nie tylko wartość liczbową wytrzymałości z.k., ale również charakter rozwarstwienia z.k.; obserwuje się następujące typy rozwarstwienia: adhezyjny (rozwarstwienie z.k. następuje w całości na granicy spoina klejowa–podłoże), kohezyjny (rozwarstwienie następuje w całości w spoinie klejowej) i adhezyjno-kohezyjny. Rozwarstwienie z.k. może też nastąpić całkowicie lub częściowo w materiale, z którego jest wykonany klejony element.
Janusz Kozakiewicz
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia