wyparcie

wyparcie, represja,

psychol. pojęcie oznaczające jeden z podstawowych mechanizmów obronnych osobowości;

jego działanie polega na niedopuszczaniu do świadomości lub wtórnym z niej usuwaniu popędów, potrzeb, spostrzeżeń, myśli, uczuć wywołujących lęk; wg S. Freuda w. przebiega nieświadomie, natomiast czynniki wyparte ze świadomości nie giną, lecz stanowią jeden z istotnych mechanizmów motywujących ludzkie postępowanie; wyparte treści przejawiają się pośrednio w marzeniach sennych, fantazjach, czynnościach pomyłkowych itp. Nadmierne wyparcie pozbawia człowieka energii życiowej i prowadzi do nerwicy; wyparcie jest gł. mechanizmem obronnym w zaburzeniach histerycznych; prawdopodobnie stanowi ważny składnik innych mechanizmów obronnych.