wojna domowa w Finlandii

wojna domowa w Finlandii 1918,

wojna między siłami białych i czerwonych o władzę w Finlandii.

Była wynikiem radykalizacji postaw społecznych i narodowych pod wpływem I wojny światowej i rewolucji rosyjskiej; od 1917 tworzono oddziały samoobrony narodowej i robotniczej gwardii czerwonej; 6 XII 1917 Finlandia ogłosiła niepodległość; jej rząd (P.E. Svinhufvuda) miał charakter centroprawicowy; natomiast orientacja rewolucyjna zdobyła przewagę w partii socjaldemokratycznej (do walki zachęcał ją W. Lenin); 28 I 1918 partia ta powołała rząd ludowy (przewodniczący K. Manner), rozpoczynając rewolucję (cel — wprowadzenie socjalizmu); rząd białych schronił się w m. Vaasa. Do połowy lutego utworzone z samoobrony wojska białych (dca C.G.E. Mannerheim), usunęły siły czerwonych i oddziały rosyjskie z północnej Finlandii; czerwoni opanowali południe kraju z Helsinkami, Turku, Tampere i Wyborgiem; otrzymywali pomoc rosyjska, biali — z Niemiec; przełomem w wojnie były walki o Tampere (15 III–6 IV) zakończone zdobyciem miasta przez białych; w kwietniu białych wsparły oddziały niemieckie, które lądowały w południowej Finlandii i zdobyły Helsinki oraz Lahti; 15 V wojna zakończyła się zwycięstwem białych. W walkach podczas wojny śmierć poniosło ok. 7 tysięcy ludzi, a ponad 20 tysięcy — w wyniku terroru wojennego (obu stron) i powojennego odwetu białych (12 tysięcy czerwonych zmarło w obozach). Spowodowany przez wojnę podział społeczeństwa fińskiego był widoczny do 1939.