sfragistyka

sfragistyka

[gr. sphragís ‘pieczęć’],

sigillografia,

nauka pomocnicza historii zajmująca się badaniem pieczęci jako źródła hist.;

w zakres jej badań wchodzą: znaczenie prawne i funkcje pieczęci oraz przemiany ich formy, treści napisów i wyobrażeń; rozwój s. został zapoczątkowany w końcu XVII w. (J. Mabillon) i na pocz. XVIII w. (J.M. Heineccius); sfragistyka rozwinęła się w 2. poł. XIX w., gł. w Niemczech (H. Grotefend, O. Posse) i we Francji (L. Douet d’Arcq, G. Demay); w Polsce pierwsze prace z zakresu sfragistyka pojawiły się w XIX w. (J. Lelewel, K. Stronczyński, F. Piekosiński i in.); zasługi dla rozwoju pol. sfragistyki w XX w. położyli zwłaszcza: S. Kętrzyński, W. Semkowicz, M. Gumowski, M. Haisig.

Pieczęć Przemysła II na dokumencie z 1295 roku

Pieczęć Bolesława Wstydliwego, poł. XIII w.