saletry
 
Encyklopedia PWN
saletry
[łac. sal petrae ‘sól skalna’]:
1) zwyczajowa i techn. nazwa naturalnych i syntet. azotanów(V) litowców i berylowców oraz amonu; także nazwa niektórych minerałów zawierających azotany(V): sodu (saletra chilijska), potasu (saletra indyjska) i wapnia (saletra norweska);
2) nawozy saletrzane, zbiorowa nazwa naturalnych i syntet. azotowych nawozów miner. zawierających azot w postaci azotanów. Saletry dobrze rozpuszczają się w wodzie, nie ulegają sorpcji glebowej, dlatego są łatwo przyswajalne przez rośliny, a także szybko wypłukiwane z gleby przez opady; stosowane zwykle pogłównie (podczas wegetacji roślin); saletry najczęściej mają charakter fizjologicznie zasadowy — azot (występujący w postaci anionu NO3) jest pobierany szybciej niż towarzyszące mu kationy, co powoduje wydzielanie przez rośliny równoważnej ilości innych anionów (gł. HCO3 lub OH) zobojętniających roztwór glebowy. Pierwszym azotowym nawozem miner. zastosowanym w rolnictwie eur. była saletra sodowa, występująca w stanie naturalnym jako saletra chilijska, zawierająca ok. 96% azotanu sodu (16% azotu) i cenne domieszki (potas, mikroelementy i in.), ob. granulowana; saletra sodowa syntet. składa się z prawie czystego azotanu sodu i zawiera 15,5% azotu. Saletra potasowa, nawóz 2-składnikowy, występuje w stanie naturalnym jako saletra indyjska (zw. też śniegiem chiń.), zawiera 15% azotu; większe znaczenie gosp. ma s. potasowa syntet., zawierająca 14% azotu i 46% tlenku potasu. Saletra wapniowa syntet. zawiera 15,5% azotu. Saletra amonowa syntet., granulowana, zawiera 34% azotu, stosowana jako nawóz z domieszkami (np. z gipsem) zmniejszającymi higroskopijność i właściwości wybuchowe; służy także do produkcji saletrzaków.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia