rzodkiew, Raphanus,
rodzaj z rodziny kapustowatych (krzyżowych);
rzodkiew
Encyklopedia PWN
6–8 gat. roślin jednorocznych, dwuletnich lub bylin występujących w klimacie umiarkowanym i w regionie śródziemnomor. na półkuli północnej; w Polsce jako pospolity chwast rośnie rzodkiew świrzepa, R. raphanistrum, tzw. łopucha, gat. jednoroczny, wysokość do 60 cm, o kwiatach bladożółtych, rzadziej białych. Jako roślinę warzywną, pastewną, też leczn., znaną już w czasach staroż., uprawia się rzodkiew zwyczajną, R. sativus, o liściach lirowatych, nieparzystosiecznych, pokrytych szorstkimi włoskami; jadalną częścią jest zgrubienie łodygowo-korzeniowe, różnego kształtu, zw. korzeniem (ważące 45–350 g), o skórce białej lub czarnej (rzodkiew czarna, var. niger); zawiera znaczne ilości wit. z grupy B, wit. C, olejki eteryczne (gł. składnik rafanina, rafanozyna, glikozydy gorczycowe) nadające korzeniom swoisty, ostry smak; sok oraz przetwory z korzenia, zwłaszcza rzodkwi czarnej, są stosowane w leczeniu chorób wątroby, pęcherzyka żółciowego, przewodu pokarmowego. W uprawie także inne odmiany bot. rzodkwi zwyczajnej: rzodkiewka oraz rozpowszechniona w krajach Dalekiego Wschodu rzodkiew oleista, var. oleiformis, ze względu na nasiona zawierające ok. 30% tłuszczu.
