pogonofory, rurkoczułkowce, Pogonophora,
typ osiadłych, głębokowodnych mor. bezkręgowców;
pogonofory
Encyklopedia PWN
opisano ok. 145 gat.; niekolonijne, żyją w rurkowatych, białkowo-chitynowych osłonach zakotwiczonych w osadzie; robakowate, u części nitkowate ciało o średnicy od 0,1 mm do 3 cm i dł. 5–85 cm (najdłuższe, np. Riftia pachyptila, do 1,5 m), złożone z 3 części: przedniej, której szczytowy odcinek (płat głowowy) jest zaopatrzony w czułki, z bardzo długiej części środkowej (tułów) z brodawkami, zgrubieniami i pasmami rzęsek, oraz segmentowanej i oszczecinionej części tylnej (opistosoma) służącej do zakotwiczania robaka w rurce; brak przewodu pokarmowego; w tułowiu obecna trofosoma, masa tkankowa obfitująca w symbiotyczne bakterie siarkowe, które czerpią energię z utleniania związków siarki absorbowanych na czułkach zwierzęcia; związki org. syntetyzowane przez bakterie są źródłem pożywienia pogonoforów; występują na głęb. od 200 do 10 000 m, są jedną z dominujących grup zwierząt ujść hydrotermalnych.
