otwornice

otwornice, Foraminifera,

pierwotniaki, zaliczane do korzenionóżek, często w randze typu;

jest znanych ok. 30 tys. gat. wymarłych i ok. 4 tys. gat. współcześnie żyjących; wielkość od 20 µm do ok. 1 cm; formy jedno- lub wielojądr., zamknięte zwykle w wielokomorowej skorupce, z 1 lub b. licznymi i drobnymi otworkami, przez które wychodzą nibynóżki; skorupka jest budowana od tzw. komory zarodkowej, w miarę wzrostu zwierzęcia są dobudowywane następne komory w jednej linii, spiralnie, lub tak, że każda nowa komora obejmuje poprzednie; rozmnażają się bezpłciowo i płciowo; u wielu otwornic następuje przemiana pokoleń: pokolenie bezpłciowe — osobniki diploidalne o małej komorze zarodkowej, rozmnażające się przez podział jądra, przy czym ostatni jest podziałem redukcyjnym; powstałe w wyniku tych podziałów pełzaki dają początek osobnikom haploidalnym, o dużych komorach zarodkowych, rozmnażającym się płciowo; po serii podziałów powstaje dużo maleńkich jąder, które w cienkiej otoczce cytoplazmy, wyposażone w 2 lub 3 wici, pełnią funkcję izogamet; zygota daje początek pokoleniu bezpłciowemu; otwornice odżywiają się drobnoustrojami i szczątkami org.; zamieszkują wody słone, występują przydennie i w planktonie; skorupki obumarłych otwornic tworzą muł dna mor., a z biegiem czasu pokłady wapieni otwornicowych (fuzuliny, globigeryny i numulity); występują od kambru, maks. rozwój w jurze, kredzie i trzeciorzędzie; gat. kopalne są ważnymi skamieniałościami przewodnimi.