nodus

nodus,

ozdobne zgrubienie na trzonie naczynia liturgicznego (kielicha, monstrancji, krzyża relikwiarzowego, puszki, pastorału);

nodus romański miał kształt kulisty, gotycki występował m.in. w formie spłaszczonej, dekorowanej guzami kuli, barokowy i rokokowy był gruszkowaty; w późnym średniowieczu i XIX w. znany był także nodus architektoniczny (w formie gotyckiej kapliczki).