niemowlę

niemowlę,

dziecko od 1. do 12. miesiąca życia, do momentu osiągnięcia pionowej postawy ciała (w pierwszym miesiącu życia zw. jest noworodkiem);

w okresie niemowlęcym dziecko rozwija się bardzo intensywnie fizycznie, umysłowo i uczuciowo. W pierwszych tygodniach życia niemowlę śpi ok. 21 godz. na dobę, w 6–7 mies. — ok. 12 godz. (nocą), a w ciągu dnia — kilkakrotnie po 1–2 godz. Układ pokarmowy niemowlęcia jest przystosowany do pobierania i trawienia mleka matki; obecnie dąży się, aby wszystkie niemowlęta były karmione naturalnie, a karmienie odbywa się „na żądanie”; posiłki uzupełniające wprowadza się po 6. mies., u niemowląt karmionych sztucznie nieco wcześniej; są to soki przecierowe, zupa jarzynowa, papka jarzynowa, mięso itp. Wraz z rozwojem czynności niemowlęcia następują zmiany postawy ciała, rozwój ruchów i lokomocji, rozwój psychiczny i uczuciowy oraz rozwój mowy; w 2–4 mies. życia pojawia się gruchanie (nieartykułowane, nieświadome dźwięki), ok. 6 mies. życia — gaworzenie (zamierzone, świadome powtarzanie dźwięków), następnie — próby formowania słów. Rozwój niemowlęcia zależy od czynników genetycznych i warunków środowiska rodzinnego, w tym od postawy rodziców i opiekunów. Obecnie coraz większe znaczenie przypisuje się roli, jaką przeżycia psychicznego okresu niemowlęcego odgrywają w kształtowaniu się osobowości człowieka.