neomarksizm

neomarksizm, marksizm zachodni,

potoczna nazwa zróżnicowanego zespołu doktryn polityczno-filozoficznych, powstałych w 2. połowie XX w. w krajach zachodnich, które charakteryzowała z jednej strony akceptacja zasad marksizmu, z drugiej odrzucenie ich dogmatycznej interpretacji dokonywanej przez myślicieli związanych z Międzynarodówką II lub systemami politycznymi krajów bloku sowieckiego.

Powstały w 2. połowie XX w. w krajach zachodnich, w systemie komunistycznym ich częściowym odpowiednikiem był rewizjonizm. Neomarksizm nawiązywał raczej do pism młodego Marksa niż F. Engelsa, raczej do G. Lukácsa, A. Gramsciego, K. Korscha niż Lenina; charakteryzowała go otwartość na osiągnięcia myśli niemarksistowskiej; podejmując rozmaite wątki myśli marksistowskiej, dążył do ich modernizacji i reinterpretacji; skupiał uwagę m.in. na problematyce świadomości, alienacji, dialektyki, wiązał marksizm z filozofią G.W.F. Hegla, egzystencjalizmem, strukturalizmem, psychoanalizą; neomarksizm rozwijali zwłaszcza przedstawiciele szkoły frankfurckiej, był on też inspiracją dla nowej lewicy.