luźni ludzie, hultaje, ludzie swawolni, wagabundzi, wałęsy, włóczęgi,
w późnym średniowieczu i czasach nowożytnych do schyłku XVIII w. kategoria ludności nieposiadająca majątku, stałego miejsca zamieszkania i stałego zajęcia, a w rezultacie niepozostająca w zależności osobistej i nieobciążona powinnościami na rzecz klasy feudalnej;
luźni ludzie
Encyklopedia PWN
na grupę ludzi luźnych składali się głównie chłopi bardziej przedsiębiorczy, zbiegli, spustoszali (np. po powodzi lub pożarze) bądź uchodzący przed wyrokiem sądowym, niekiedy także zubożali mieszczanie, zwolnieni z wojska żołnierze, nawet szlachta; do ludzi luźnych zaliczano wędrownych rzemieślników, wyrobników, kramarzy, zawodowych pielgrzymów, żebraków oraz element przestępczy; środki do życia czerpali z dorywczych lub sezonowych prac na wsi i w miastach, nierzadko dokonywali kradzieży; ludzie luźni spotykali się z wrogością warstw ustabilizowanych i relatywnie zamożniejszych, ich sposób życia bowiem, wyznawane normy i hierarchie wartości oraz mentalność zasadniczo różniły się od wzorców ogólnie przyjętych i akceptowanych przez środowiska ludzi godnych, wywołując wśród nich poczucie zagrożenia ustalonego ładu społecznego i bezpieczeństwa publicznego; od XVI w. podejmowano próby (z reguły nieskuteczne) zmuszania luźnych ludzi do pracy w majątkach szlacheckich, od XVII w. niekiedy w domach pracy przymusowej, a od 2. połowy XVIII w. w manufakturach.
